Prematüre doğan bebeğin anne babası olmak...

Prematüre bebeklerin gelişimlerini tamamlayıncaya kadar doktor kontrolünde olmaları gerektiğini vurgulayan Kadıköy Şifa Sağlık Grubu Ataşehir Hastanesi Yenidoğum Uzmanı Prof. Dr. İlknur Kılıç; anne babaların bu süreci nasıl daha kolay geçirebileceklerini anlatıyor.

İnsanda gebelik normal olarak 40 hafta (280 gün) sürer. Eğer bebek, 37 haftasını doldurmadan doğacak olursa prematüre olarak kabul edilir. Prematüre bebekler, yalnızca diğer bebeklere göre küçük değillerdir, aynı zamanda organları tam gelişmeden doğarlar. Akciğerleri, böbrekleri, beyinleri, barsakları dış hayata uyum sağlayacak kadar olgunlaşmış değildir.

Annenin sağladığı destek ortadan kalktığından, prematüre bebek birçok sorunla karşı karşıya kalabilir. Bu sorunların cinsi ve ağırlığına göre bebeğe gerekli olan tedavi şekilleri, yoğun bakım veya özel bakım gerekip gerekmediği ve bebeğin hastanede kalış süresi değişir.

Gebelik haftasına göre değişmekle birlikte 34 haftanın altında doğan bebekler genellikle solunum desteğine ihtiyaç duyarlar. Bu destek sadece oksijen desteği olabildiği gibi, bebeğin solunumunun tamamen solunum makinesi ile sağlanması ile de olabilir. Akciğerin solunum işlevini yapabilmesi ve kapanmasının engellenmesi için "sufraktan" denilen bir ilacın verilmesi gerekebilir. Bebek çok küçükse solunum desteği günlerce sürebilir.

34-37 hafta arasında doğan bebeklerde solunum problemleri, zamanında doğan bebeklere göre daha fazla görülmekte ve bu bebeklerin solunum makinesine bile bağlanmalar gerekebilmektedir.

Bebeğin bağırsaklarının tam gelişemeden doğması nedeniyle beslenme öncelikle damardan sağlanıp en kısa zamanda bağırsaktan beslenmeye geçilmeye çalışılır. Çok küçük doğan bebeklerin beyin kanamasına eğilimleri fazladır. Bu nedenle intrakraniyal kanama açısından takip edilmeleri gerekir. Yine çocuk kardiyolojisi tarafından prematüre bebeklerin geç kapanabilen bazı damarların kapanıp kapanmadığı kontrol edilir.

Prematüre bebekler göz damarları tam gelişmeden doğarlar. Bu damarlar anne kanından farklı bir ortamda gelişmek zorunda kaldıklarından damarlaşma bozuklukları yaşanabilmektedir. "ROP" muayenesi deneyimli göz hekimleri tarafından yapılır. İşitme muayenesi ve testlerinin ayrıntılı şekilde yapılması gerekir.

Gelişen teknoloji ile son yıllarda Yenidoğan yoğun bakım ünitelerine alınan bebeklerin yaşam şansları ve yaşam kaliteleri artmıştır. Ancak insan faktörü hala teknolojinin önünde gelmektedir. Son derece gelişmiş cihazlar, onları iyi olarak kullanan bir doktor olduğu ölçüde faydalı olur. Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitelerinde Yenidoğan Uzmanı bulunması gelişen teknolojinin en iyi şekilde kullanılmasının ilk adımıdır.

Yenidoğan Uzmanı kimdir?

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı olan doktorlar ayrıca 3 yıllık yenidoğan (Neonatoloji) ihtisası yaparlar, yenidoğan uzmanı olurlar. III. Düzey yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde yenidoğan uzmanı bulunmalıdır.

Prematüre doğan bebek, yenidoğan yoğun bakım ünitesinden taburcu olduktan sonra yenidoğan uzmanı, gerekirse Çocuk nöroloji ve gelişim uzmanı, fizyoterapist tarafından da izlenmelidir.

Unutulmamalıdır ki bebeğin 40 haftasını doldurması sorunların bittiği anlamına gelmez. Anne karnının dışında bu sürecin tamamlaması nedeniyle yaşanabilecek bazı sorunlar deneyimli doktorlar tarafından izlenmelidir. Ataşehir Kadıköy Şifa Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi, üst düzey gelişmiş teknolojik alt yapı ve üst düzey bilimsel tıp hizmetini birleştirmiştir.

Prematüre doğan bebekler için öneriler

* Prematüre bebeklerin anne-babalarında sürekli bir korku hali mevcuttur. Anne-babalar genellikle prematüre doğumdan dolayı kendilerini suçlarlar.

* Annelerde yorgunluk, endişe, öfke, suçluluk, şaşkınlık ve depresyon gibi belirtiler de olabilir. Prematüre bebeklerin anneleri genellikle ailenin diğer bireylerine ve çevresine karşı hassas ve sinirlidirler. Bazı annelerde yeme ve uyku problemleri olabilir. Bu durumlarda doktorunuzla konuşmanız faydalı olacaktır.

* Birçok anne-baba, diğer prematüre bebeklerin anne-babalarıyla konuşmanın kendilerini rahatlattığını belirtmişlerdir. Diğer prematüre bebeklerin anne-babalarıyla konuşabilmek için hastane personelinden yardım isteyebilirsiniz. Bebeğinizi görmeniz endişelerinizin önemli bir bölümünü giderecektir. Bebeğinizin bakımından sorumlu kişileri tanımak ve prematürelik hakkında daha fazla bilgi edinmek de bu konuda faydalı olabilir.

* Prematüre bir bebeğin doğumu sizi yeni insanlar, yeni aletler, yeni teknolojiler ve yeni davranış biçimleriyle karşı karşıya getirecektir. Bu yeniliklere alışmak biraz zor olabilir, ancak unutmayınız ki tüm bu faaliyetlerin ana noktası sizin bebeğinizdir ve herkes, her şey sizin bebeğinizin iyiliği için çalışmaktadır.