Miyomlar hamileliği nasıl etkiliyor?
Bebeğim ve Biz / Işıl Evrim Akgün
Hamilelik sırasında miyom sorunuyla karşılaşan anne adaylarının en çok merak ettiği konu hamileliklerinin seyrinin nasıl olacağı… Çünkü rahim duvarından çıkan ve iyi huylu bir tümör olan miyomlar düşük, kanama ve erken doğum gibi sonuçlar doğurabiliyor. Daha pek çok olumsuz etkisi olan miyomlar hakkında tüm merak ettiklerinizi ise Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Hüsnü Görgen tüm ayrıntılarıyla bakın nasıl anlatıyor.
Miyom nedir?
Rahim armut şeklinde ve büyüklüğünde (8-9 cm) kas dokusundan zengin bir organdır. Rahim iç kısmını döşeyen tabakaya endometrium denir. Bu tabaka her regl kanaması ile yenilenir. Reglinin başında ince bir şekildeyken bir sonraki regline kadar giderek kalınlaşır. Hamile kalındığında bebeğin yerleştiği yerdir. Hamilelik olmazsa bu doku regl kanaması olarak vajinal yoldan atılır. Diğer regl döneminde olaylar tekrarlar. Yani rahim üreme çağındaki kadınlarda (ergenlikten-menopoza kadar) hamileliğin geliştiği yerdir. Miyomlar ise rahim duvarından çıkan iyi huylu kitlelerdir ve kadınlarda en sık karşılaşılan tümörlerin başında gelirler.
Miyomlar hamileliği nasıl etkiliyor?
Belirtileri…
Miyomlar büyüklüğü ve yerine göre hastada belirtiler verir. Anormal (düzensiz veya aşırı) kanamalar, tekrarlayan düşüklerin olması, kansızlık (anemi), pelvik (kasık) ağrı, sancılı ve bol regl görme veya komşu organlar (mesane gibi) baskı gibi şikayetlere yol açabilir. Miyomlar büyüdükçe şikayetler artar ve bunun sonucunda ameliyat gereksinimi doğar. Bazı küçük miyomlar rahim içine doğru büyüyerek regl kanamalarının artmasına yol açabilir. Hızlı büyüyen miyomlarda kötü huylu (sarkom) olmaları açısından dikkat etmek gerekir. Miyomlar pek çok kadında bulunmasına karşın hepsinin ameliyat edilmesine gerek yoktur.
Miyomlar hamileliği nasıl etkiliyor?
Hamilelik öncesi…
Hamilelik düşünen ve miyom saptanan hastalarda miyomun yeri, sayısı ve büyüklüğüne göre ameliyat edip etmemeye karar verilir. Rahim içerisine doğru baskı yapan (subseröz miyomlar) veya 4 santimden büyük miyomlar genellikle hamile kalmadan önce ameliyat ile alınırlar. Miyomektomi ameliyatı olup daha sonra hamile kalan kadınlarda ise doğum şekli sezaryen olmalıdır. Miyomlar menopoza girdikten sonra küçülürler. Belirti veren miyomları ise cerrahi olarak almak gerekebilir. Bunun içinde hastanın şartlarına göre ameliyatına karar verilir. Çocuk isteyen veya rahminin alınmasını istemeyen hastalarda sadece miyomlar alınır ve rahim dikilerek alınmaz (miyomektomi). Küçük rahim içine doğru büyüyen ve kanama yapan miyomlar histeroskopi ile alınabilir. Histeroskopi mide içerisine bakmak için kullanılan gastroskopi gibi rahim içerisine bakmak için kullanılan bir yöntemdir. Histeroskopi yolu ile rahim içinde büyüyen miyomlar kesilerek tamamı veya büyük bir kısmı çıkarılarak hastanın şikayetlerinin geçmesi sağlanır. Rahim alınmasında sorun olmayan ve çocuk isteği olmayan hastalarda miyom için histerektomi ameliyatı yapılır.
Miyomlar hamileliği nasıl etkiliyor?
Hamilelik sırasında…
Hamilelik sırasında miyom saptanma sıklığı yüzde 2-10 arasında değişir. Hamilelikte tespit edilen bu miyomların boyutları hamileliğin ilk 3-4 ayında yüzde 15-25 oranında büyüme gösterir. 3. aydan sonra genellikle boyutlarında çok az değişiklik olur. Büyük miyomlar (5 santimden büyük) daha fazla büyüme eğilimindedirler. Bazı miyomların boyutları hamilelik sırasında değişmeden kalabilir. Hamilelik sırasında saptanan miyomlar rahim içerisindeki yeri, sayısı ve büyüklüğüne göre birtakım sorunlar yaratabilir. Hamilelik sırasında miyomların bebekte sakatlık yapıcı herhangi bir zararı yoktur.
Miyomlar hamileliği nasıl etkiliyor?
Miyomların hamilelik sırasında yaratabileceği sorunlar şu şekilde:
- Hamilelik sırasında rahim ve miyomların büyümesi sonucu ağrı olması.
- Düşük riskinde artış olması. Özellikle submuköz miyomlar, bebeğin rahim içerisinde büyüdüğü yerde ise düşük riskinde artış olur. Miyom sayısı da fazla ise düşük daha fazla olur.
- Hamilelik sırasında vajinal kanamaların olması. Bebeğin eşi yani plasenta miyomun üzerine yerleşmişse hamilelik sırasında kanama riskinde artış olur.
- Erken doğum riskinde artış olması.
- Plasentanın rahim içine yapıştığı yerden ayrılarak kanama olması (plasenta dekolmanı).
- Normal doğumun zor olması, bebeğin ters gelmesi sonucu sezaryen doğum gerektirmesi.
- Doğum sonrası kanama riskinde artış olması.
Miyomlar hamileliği nasıl etkiliyor?
Doç. Dr. Hüsnü Görgen: “Hamilelikte miyomlara cerrahi müdahale yapılmaz”
Hamilelik sırasında miyom saptanan hastalarda genel bilgiler verilerek hamilelik takip edilir. Miyomların yeri, sayısı ve büyüklüğü ultrason ile saptanır. Ağrı için parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanılır. Daha şiddetli ağrılarda nonsteroidal antienflamatuar ilaçlar (indomethacin tb gibi) verilebilir. Yalnız bu ilaçların kullanımının doktor kontrolünde olması gerekir. Hamileliğin 32. haftasından sonra kullanılamaz. Hamilelik sırasında miyomlara cerrahi bir girişim yapılmaz. Sezaryenle gerçekleştirilen bir doğum sırasında da genellikle miyomların büyük ve rahmin kanlanmasında artış olması nedeniyle miyomlara yönelik bir cerrahi girişim önerilmez.
